DİVRİĞİ-Ovacık

[Serd@r]

Nüfusu: 204

İle Uzaklığı: 219 km

İlçeye Uzaklığı: 37 km

[seva]

Tarihi

Ovacık köyü, Sivas ili Divriği ilçesi Sincan nahiyesine bağlı bulunmaktadır. Kesin olmamakla beraber 1571 yılında Horasan'dan göç edenlerce kurulduğu bilinmektedir. İlk olarak eski köy adı velin yerleşim yerine kurulan köy, daha sonra günün şartlarına ve ihtiyaçlarına uygun olarak şimdiki yerleşim yerine taşınmıştır. O dönemde köyün ileri gelen aile büyükleri köyün yerleşim alanını Divriği eşrafından Köse Paşa'dan satın almışlardır. Köyümüz; kandil baba, sireyil dede, arpa beli, şar gediği, pir köçek, kuruca göl, purbaşı, oluklu, dedem düşeği ve kuş oturağı adları ile anılan tepeciklerin arasında yer alan küçük bir ovadan oluşmaktadır.

Divriği ilçesinin, Zara ilçesi ile sınır köyü olup, Divriği ilçesine 38 km. Sincan nahiyesine 7 km. uzaklıkta bulunmaktadır. Güneydoğusunda Karakale köyü, güneyinde Diktaş köyü,batısında Susuzlar köyüne bağlı İlice ve Tıroğlar mezraları, doğusunda Erikli köyü ve Kozlu mezrası, kuzeyinde ise Zara ilçesine bağlı yerleşim alanları bulunmaktadır. Ulaşım karayolu ile yapılmakta olup ana yola Karakale köyü içinden geçmekte olan bir yol ve Diktaş köyü içinden Sincan nahiyesine bağlanan bir diğer yol ile sağlanmaktadır.

İlk dönemlerde coğrafi yapının elverdiği alanlarda tarım yapılmış ve bunun yanında hayvancılık geçim kaynaklarının başında yer almıştır. Bu nedenle köy dışında hayvancılığa elverişli olan alanlar tek tek veya birkaç aile birleşerek Gala güneyi, Geban ağılı, Karaguz, Orta ağıl, Çortun'un başı, Elma ağılı, Alağ, Yelli yurt, Üzümlük, Sarı tahta, Purbaşı, Killik, Kehan ağılı, Pancar ağılı,Eski ağıl, İncenin yurdu, Otuz mutluk, Himmet ölen, Çağıllı ve Ürüngü gibi yerler yayla yerleri olarak kurulmuş ve bu alanlarda keçi başta olmak üzere çeşitli hayvancılık yapılmıştır. Köylü işlediği tarım ve hayvancılık ürünleri yanında ormandan elde ettiği odun ve odun kömürünü ilçeye götürüp satarak ek gelir elde etmiştir. Daha sonra Divriği maden işletmelerinin açılması ile köyümüz halkının kaderi değişmeye başlamıştır. İlk başta yeterli tarım alanı ve hayvanı olmayan ailelerin ilgi duyduğu çalışma alanı giderek yaygınlaşmış ve köyümüz halkının büyük çoğunluğu buradan emekli olma hakkını elde etmiştir. Bu arada İstanbul ağırlıklı olmak üzere göç başlamış ticaret ve memuriyet alanlarında yoğunlaşarak kent yaşamını başlatmışlardır. Bu nedenle tarım ve hayvancılık giderek azalmış ve daha sonraki yıllarda yaşanan yoğun göç ile tamamen yok olmuştur.

Köyümüzün eğitim seviyesi ülke geneline oranla üst seviyede olup 1928 yılında köylü tarafından imece usulü ile inşa edilen okulda kız erkek ayırımı yapılmaksızın okul çağı gelen çocuklar okula gönderilmiştir. Daha sonra devletin katkıları ile yapılan yeni okul binası hizmete girmiştir.Okumaya verilen önem sonucunda köyümüzden o dönemde çok sayıda öğretmen yetişmiş ve daha sonraki yıllarda çeşitli meslek alanlarında olmak üzere yüksek okul mezunu insanlar yetişmiştir.

Şu anda köyümüzde biri eski olmak üzere iki adet mezarlık bulunmaktadır. Eski mezarlık köyümüz kurulduğundan beri kullanılmakta olup artık ihtiyaçlara cevap veremeyince yeni bir alan köy mezarlığı olarak hizmete açılmıştır. Köyün içme suyu ve sulama suyu kendi arazisinden doğan su kaynakları ile sağlanmakta ve 1965 yılında köy imece usulü ile köyümüzün çeşitli yerlerine içme suyu sağlayan çeşmeler yapılmış ve daha sonraki yıllarda evlere şebeke sistemi ile içme suyu verilmiştir.

Köyümüz insanı kent yaşamının getirdiği zorlukları ve ayrışmaları aşmak amacı ile örgütlü olmanın bilincine uzun yılar önce varmış ve ülkemizde kurulan köy derneklerinin başında yer alarak 1964 yılında istanbul'da bulunan köylülerimiz ovacık köyü yardımlaşma derneğini kurmuşlardır. Dernek aracılığı ile köye çeşitli hizmetler götürülmüş ve istanbul'da bulunan köylülerin biribirleri ile ilişkilerinin gelişmesine çeşitli ihyaçlarının karşılanmasına yardımcı olmuşlardır. Ayrıca köyde bulunan insanlarımız 1973 yılnda köy kooperatifini kurarak çeşitli bakkaliye ihtiyaçlarını karşılamış ve kooperatife traktör alınarak köylünün tarım işleri ve ulaşım ihtiyaçlarına hizmet edilmiştir.

Kültür

YÖRESEL KELİMELER

Ağıl : Davar barınağı

Aha : işte

Ahbun : Hayvan gübresi

Ahlat : Dağ armudu

Akdarma : Tarlayı birinci ve ikinci defa sürme

Alaca : Uzun tahta parçalarla yapılan bahçe kapısı

Alaf : Hayvanlara verilen besin maddesi,ot

Alıç : Sonbaharda yetişen sarı veya turuncu renkte,bol çekirdekli yabani bir meyve

Argaç : Halı-kilim dokumada aradan geçirilen iplik

Arıstah : Eski köy evlerinde tavanda bulunan ağaç gövdesi

Ark : Bağ,bahçe sulamak için açılan küçük su kanalı

Asvap : Giysi,çamaşır

Ayıtlamak : Seçmek,temizlemek

Azık : Tarlaya ,bahçeye çalışmaya giderken orada yenmek üzere yanına alınan yiyecek

Bakraç : Bakırdan yapılmış,yoğurt,süt kabı

Bayahtan : Biraz önce

Bellilik : İşaret,iz

Bıldır : Geçen yıl

Bıtırak : Tarlalarda insanın ayaklarına yapışan dikenli ot

Bibi : Hala

Burma : Bükülmüş yonca bağı

Buymak : Üşümek

Cecim : Yün iplikle elde dokunmuş kilim

Cekkil : İki ucundaki metal çengellere helke takılarak su taşımakta kullanılan omuzda tutulan tahta alet

Cıdırlı : Huysuz,sorun çıkaran,sorunlu

Cılga : Keçi yolu,patika

Cığız : Çabuk vazgeçen,dönek,sözünde durmayan

Cınıvızın gününden kalma : Çok eski

Çağıldak : Hayvanların kuyruk veya karın bölgelerine yapışan yuvarlak, sert dışkı

Çaput : Bez parçası

Çebiş : 1 yaşındaki keçi yavrusu,sağılmaya veya yavru yapmaya aday keçi yavrusu

Çıngı : Kıvılcım

Çiçi : Eşleri müsayip olan kadınların birbirine göre durumu

Çiğit : Meyve çekirdeği

Çimmek : Yıkanmak

Çir : Kayısı,erik kurusu

Çoluh : Büyükbaş hayvanları musura bağlamak için kullanılan ahşap,U şeklindeki boyunduruk

Çunmak : Başkasına imrenmek

Dekmik : Tekme

Demin : Biraz önce

Eğiş : Ekmek pişirirken,tandırdan ekmeği çekmeye yarayan uzun metal çubuk

Eşir : Oğlak derisinden yapılan ve içine ayran konulan tulum

Evlek : Eskiden 250m2 alan ölçüsünü belirtmek için kullanılan ifade

Ferik : 1 yaşındaki horoz , keklik yavrusu

Fışkı : Hayvan pisliği

Firimek : Islak çamaşırların biraz kuruyup nemli olma hali

Firovn : Şeytan,işini bilir,fesat

Garık : Sebze ekilmesi için hazırlanan küçük bahçe parçası

Gavar : Tarlaya veya bahçeye bağlanan suyun başlangıç yeri

Gaybet : Arkasından konuşmak

Gejgere : İki kişi tarafından ahırdan gübre taşınan , tahtadan yapılmış aygıt

Gelmacı : Yenge

Gımşıtmak : Hafifçe hareket ettirmek,yerinden oynatmak

Gidik : Keçi yavrusu

Goya : Güya

Göğ : Sebze ve meyvelerin henüz olgunlaşmamış,yeşil hali

Helke : Çeşmeden su getirmeye yarayan bakırdan yapılmış içi kalaylı su kabı

Hınik : Sümük

Hırhırçik : İşe yaramaz -çok eski giysi,kumaş parçası

Holos : İlkbaharda kırlarda yetişen,yabani ot

Horum : Yonca,korunga gibi otların demeti

Işıma : Güneşin doğması

İbicek : Kura

İşmar : Göz kırpmak,işaret etmek

Kahan : Bostanda yetişen bitkilerin ilk çapalanması,yaban otlarının ayıklanması

Kancık : Dişi köpek ve eşek

Karış : Beddua

Kavil : İki kişi arasında verilen söz

Kavurga : Buğdayın kavrulmasıyla elde edilmiş yemiş

Kavut : Sokkuda ezilip, kurutulmuş armut

Keçeleşmek : Vücudun bir bölümünün uyuşması,karıncalanması

Kefleme : Tehdit etme

Kem : Buğdayın patoza atılmadan önce deste halinde bağlanmasına verilen ad

Kepenek : Kelebek

Kırkma : Davarların yününü keserek traş etmek

Kırtik: Sabunun ufalmış parçası

Kidim : Dağ yüzündeki taşların çıkıntılı yerleri

Kirkit : Halı,kilim dokumada kullanılan ,argacı sıkıştırmaya yarayan alet

Kitmık : Köceğin küçüğü

Kömbe : Un,tuz,yağ ve suyun yoğrulup pişirilmesiyle yapılan bir tür börek

Kördüllemek: Bir konuda yeteneğini kaybedip körelmek

Kössöğ : Ocaktaki odunun yanmış yarısı

Kulunç : Sırt

Kunnacı : Gebe hayvan

Kuz : Gölgede kalan yan

Küflet : Ev halkı,aile

Kürük : At,eşek yavrusu

Kürün : Hayvanların içinden su içtiği yalak

Küşne: Kara burçak

Loğ : Toprak damlı evlerde yağmurun eve akmasını önlemek için yapılan ,ağır silindir şeklinde taş

Lüküs : Gazla yanan ,yüksek derecede ışık veren lamba

Malamat : Berbat,rezil

Mayıs : Koyun ve sığır pisliği

Musur : Hayvan yemliği

Mücürük : Yorulmuş

Okuntu : Eskiden insanlara sabun,üzüm-leblebi vb.şeyler vererek düğünlere davet etme

Öksemek : Özlemek

Öllük : Bebeklerin altına konulan çok ince killi toprak

Pahıl : Alçak,fesat,başkasının iyiliğini istemeyen,çekemeyen,kıskanç

Peğ : Yıkık yapı

Pejmurde : Dağınık

Pırtik : Parça

Pingel : Tavukların belli bir yere yumurtlaması için konan yumurta

Peş : Etek,üç peş(üç etek)

Pür : Yaprak

Pürçekli : Havuç

Pürpürüm : Semizotu

Rapat : Ekmek pişirirken, tandıra hamuru yapıştırmaya yarayan,üzeri minderli tahta alet

Sadır : Fide

Savuşmak : Geçmek,geçip gitmek

Seki : Yüksekçe oturmalık

Sokku : Yarma,bulgur yapılacak buğdayı , içinde tokmakla döğerek hazırlamakta kullanılan derin ,kazan şeklinde taş

Süğük : Dam başı

Sürgüç : Bulaşık bezi

Şelek : Sırtta taşınan yük

Şirden : Davar kursağı

Şirnemek : Şımarmak

Şişek : Altı ayla bir yaş arasındaki dişi koyun

Tataba : Kadın hizmetçi

Tatak : Pasak,kir,bulaşık

Tavatır : Çok

Tay : Eş iki taneden biri

Temek : Gübre atılan pencere

Tike : Genelde bir parça et anlamında kullanılan kelime

Tingi düşük olmak : Durgunluk

Tuman : Don(Giyecek)

Tump : İki tarla arasındaki sınır çizgisi

Türük : Çanta

Uruplağ : Ölçü birimi (1 teneke )

Utmak : Kumarda vb. oyunlarda kazanmak

Yarpuz : Nane

Yülümek : Saç,sakalı kesmek,traş etmek

Zebil : Bol bol bulunan,çok

Zırza : Kapı kilidi

Zibil : Çöp,atık

Zifir : Yağlı bulaşık

II. BÖLÜM - Kaynak Kişi: Aydın Kaya (Nuri oğlu)

AĞARTI : Ayran, süt gibi içeceklerin tümü.

ALAÇIH : Yazın bağ, bahçe, bostan veya tarla kenarına kurulan ilkel kulübe.

ARSIHMAH : Utanmak

AYAR : Densiz, kendini bilmez, hal ve hareketleri uygun olmayan kişi.

BAZI : Halı dokuma tezgahında bulunan, aralarına dokuma ipi geçirilen ağaç silindir.

CARI : Atik, çabuk hareket eden

ÇOR : Hastalık

DUMMAH : Suyun içine dalmak

EVCUMAN : Evine düşkün kişi, tutumlu.

EVHAN : 1. Bünyesi zayıf kişi 2. Kalitesiz, kolayca zarar görebilecek, eğreti yapılmış eşya,mal.

FENİKMEK : Nefes nefese kalmak, iyice yorulmak

FİSKE : Koni biçiminde camsız aydınlatma aracı.

GALIN : Başlık parası

GATIH : Ayran

GEÇE : Taraf. Garşı geçe. Karşı taraf.

GIRHLIH : Keçi ve koyunların yününü kesmeye yarayan iri makas.

GIRHMAH : Keçi ve koyunların yününün kesilmesi

GÖZE : Oluksuz küçük su kaynağı.

HACAT : Alet, edevat

HEZAN : Toprak damlarda yük taşıyıcı ağaç kolon.

HOZAN : Ekeneği biçilmiş tarla.

İNEVU : İçine uğra konulan, deriden yapılma torba

KEYFENİ : Giralın denetimi ve evin yemek sorumluluğu olan hanım.

KİRTİKLİ : Kenarı girintili çıkıntılı olan şey.

KİS : Kepek. Senin saçında kis var.

MINIK : Köpek yavrusu

MİTİL : Kaplanmamış yorgan

NEHAS : Niye, neden

SALIHCI : Gelin evine giden düğün habercisi

SÜVE : Kapı kasası

ŞAPLAH : Avuç içi ile vurulan tokat

UĞRA : Ekmek yapılırken, hamurun açılması için yanına konulan un.

UĞRAH : 1. Çok uğranılan yer. 2. Felçli kişi.

YARMAK : Çalmak, hırsızlık yapmak.

YAVUNMAH : Yalvarmak

YEĞLİK : Hafif

YÖREP : Bayır, eğimli yer.

Coğrafya

Sivas iline 219 km, Divriği ilçesine 37 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2000 204
1997 203

Ekonomi

Köyün genç nesli özellikle 20 yıl ve öncesinde şehirlere göç ettiğinden köyün içinde çok fazla ekonomik faaliyet yoktur. Köyde yaşayanlar daha çok emeklilerden oluşur. Çok ufak bir oradada olsa tarım ve hayvancılıkta yapılmaktadır. Özellikle köyde yaşanan su sıkıntısı ekonominin gelecekteki seyrini belirlemektedir

Muhtarlık

Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.

Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:

2004 - Nadir Öztürk
1999 - Ekrem Özcan
1994 - Nebi Mehmet ÖZDAMAR
1989 - Nebi Mehmet ÖZDAMAR
1984 - Nebi Mehmet ÖZDAMAR

Altyapı bilgileri

Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak uzun yıllardır kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır, 2006 yılından itibaren kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol çok kötü olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
[Üye Olmayanlar Linkleri Göremez]