PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Koyulhisar Akseki


|By|_SivasLı
21.11.2007, 22:36
İlçenin güney doğusunda yeralan Akseki Köyü’nün kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekte. Köyün en az 180-200 yıllık olduğu söylenmekte. Köyden Kurtuluş Savaşında Milli Mücadeleye katılanlar olmuştur.
İlçenin güney doğusunda yeralan Akseki Köyü, Ağıllar, Yukarımahalle (Akpınar), Ortamahalle, Düzpelit ve Soğanlı (Emürle) olmak üzere beş mahalleden oluşmakta. Ayrıca çiftlik ve mesire yeri olarak kullanılan “Karakum” diye adlandırılan küçük bir yerleşim yeri daha mevcut.

Düzpelit Mahallesinde bulunan sağlık ocağı, bir doktor bir sağlık memuru ile çevre köylere hizmet vermekte. Akseki’de üç ilköğretim okulu bulunmasına rağmen öğrenci yetersiliği nedeniyle taşımalı eğitim verilmekte. 25 öğrenci, 14 km uzaklıktaki Koyulhisar’ın Yukarıkale Mahallesinde taşımalı eğitim almakta. Okur yazarlık oranı yüksek olan köyün çeşitli meslek gruplarında önemli isimler vardır. Karakum hariç köyün bütün mahallerinde cami mevcuttur. İlçe merkezine 20 km. uzaklıkta olan Akseki’nin ulaşımında herhangi bir sorunu bulunmayıp, yolu asfalttır. Alt yapısı büyük ölçüde tamamlanan Akseki'nin tüm mahallelerinde kapalı su şebekesi ve kanalizasyonu mevcuttur. Köyde elektrik ve telefon hattı vardır.

Son nüfus sayımına göre (2000) köyün nüfusu 380’dir. Köy sakinleri ekseriyetle İstanbul’da olup, İzmir, Ankara ve Bursa’da da ikamet edenler vardır. Koyulhisar Nüfus Müdürlüğü’nün verilerilerine göre, Akseki’nin açık nüfus kayıdı 4 bin 418’i, kapalı nüfus kayıdı ise (ölen ve evlenip kayıdını alanlar) 3 bin 269’dir. Akseki bu özelliği ile Yukarı Kale mahallesinin ardından Koyuhisar’ın nüfusu en çok olan köyüdür. İlçenin güney doğusunda yeralan Akseki’nin batısına düşen Sorhunlu Göze, Kır Yaylası, Yerlice, Yerliboyun, mahallelerin müşterek kullandıkları yaylalardır. Bitki örtüsü olarak meşe ve kaba çam ormanları, bazı bölgelerde ise dağ kavağı hakimdir.
Akseki Köyünün güneyinde Kösedağ kuzeyinde ise Kelkit Irmağı vardır. Köy, güneyde Günışık (Ortakpara), güney doğuda Sarıharman (Musaferiz), doğuda Dilekli (Ağılyazı), güney batıda Zara’nın Kızık Köyü, batıda İskenderşeyh, kuzey batıda Gölcük, kuzeyde Yukarı Kale köyleri ile komşudur. Akseki’nin arazasi Koyulhisar’ın diğer köyleri ile kıyaslandığında, daha geniş ve düzdür.

Köyün ekilen arazisi verimlidir. Sulanabilir arazi de mevcuttur. “Alaman” denilen mevkiden getirilen su, köye ulaştığında Akseki arazisinin yaklaşık yüzde 95’i sulunabilir hale gelecek. Tarım alanlarının mülkiyet durumuna gelince; bilindiği üzere ülkemizde mülkiyet, miras yoluyla veya satın alma ile el değiştirmektedir. Akseki Köyü’nde de mülkiyet genelde miras yoluyla el değiştirmekte ve değişiklik oldukça arazi, devamlı parçalanmaktadır. Bu nedenle parsel sayısı artarken, ortalama parsel yüzölçümü küçülmektedir.

Akseki, İç Anadolu ve Karadeniz ikliminin geçiş bölgesindedir. Kışları soğuk geçse de yazları sıcaktır. Köyde, buğday, arpa, yulaf, fiğ, yonca tarımı yapılmakla birlikte, her aile kendine yetecek miktarda domates, patates, mercimek, nohut, fasulye, mısır, biber, patlıcan, salatalık, bazı aileler kavun, karpuz yetiştirir. Ayrıca, dut, erik, kayısı, vişne, kiraz, ceviz, armut, elma, aluç, badem, yetişmektedir. Kuzeyde Seyilçamı denilen çam ormanları Kelkit Irmağına paralel uzanır. Güneyde “Çakırca” denilen dere kenarlarında su değirmenleri bulunmakta. Ancak şuanda atıl durumda. Nüfusunun büyük kısmı büyükşehirlerde yaşayan Akseki’de köylüler, en azından yaz aylarında fırsat buldukça köylerini ziyaret ediyor.

Koyulhisar'ın en kalabalık köyü

Akseki Köyün’de 4 ayrı dernek bulunmakta. Ortamahalle, Yukarıağıllar ve Karakum’dan üyelerinin bulunduğu Akseki Köyü Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin yönetim kurulu şu isimlerden oluşuyor: Süleyman Coşkun (Başkan), Feramuz Erdem (Başkan Yrd.), Fikrettin Altunbaş (Sekreter), Mustafa Kılıç (Veznedar), Bilal Aslan (Muhasip), Faruk Coşkun (Üye), İlyas Söyler (Üye), Ali Efe (Üye), Fazıl Bilgili (Üye), Şahman Bilgili (Üye), Şahman Bilgili (Ağa), Turan Mutlu (Dernek Müdürü).

Akseki Köyü Yukarı Mahalle (Akpınar) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu şöyle: Abuzer Karakum (Başkan), Abdullah Doğan, Karabey Karakum, Hüseyin Uzun, Ercan Karakuş, Durmuş Duman, Zabit Karakum, Ahmet Doğan, Yunus Kaya (Ağa)

Akseki Köyü Düzpelit Mahallesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu şu isimlerden oluşuyor:
Düzpelit Mah. Yönetim Kurulu:
Mehmet Çetinkaya (Başkan), Şeref Sönmez (2. Başkan), Ahmet Koçyiğit (Başkan Yrd.), Haki Kalay, Orhan Dündar, Hacı Nuh İlhan, Ahmet Akyol, Mesut Çetinkaya, Abuzer Akyol, Ahmet Akyol, Abdullah Gök, Fahri İlhan, Murat Kutlu, Bedir Sönmez, Guddusü Çetinkaya, Celil İlhan. Mehmet Gök (Ağa)

Akseki Köyü Soğanlı Mahallesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu şöyle: Hüseyin Dündar (Başkan), Ali İhsan Akkaya, Ali Dündar, Mehmet Işık, Eyüp Ayyıldız.

Akseki Köyü
Akseki derler eteği Kelkit
Hiç usanmazdım Körpınar'a gelgit
Ben kaldım gurbet elde gardaş
Hiç olmazsa sen git!

Unutmadım babamgilin eşiğini
Az mı salladım kardeşimin beşiğini
Anamın hazırladığı yün döşeğini
Çok özledim gardaş hiç olmazsa sen git!

Az mı saya gezdik yukarı pınarın başında
Başka bir tat vardı o ekmek aşında
Düştük gurbet ele daha on üç yaşında
Tutmuyor dizlerim hiç olmazsa sen git!

Aksekim manzaran Kösedağı
Yaz kış kalkmaz dumanı karı
Bir başka olur Seyilçamın baharı
Tütüyor burnumda hiç olmazsa sen git!

Azmı atladık çecemgilin damından
Değirmene yük taşırdık
Çakırcanın yolundan
Haber beklerim her Allah'ın kulundan
Yanıyor yüreğim hiç olmazsa sen git!
Soku deresi hep salkım söğüttür
Bir yanı Ortamahalle bir yanı Düzpelit'tir
Gurbet el gardaş insanı öğütür
Benden fayda yok hiç olmazsa sen git!

Davarı çevirirdik Karabayır'ın başından
Kebap yapardık kuzu göbeğinin döşünden
İçerdik katığı bulgur pilavının peşinden
Kalmadı dermanım hiç olmazsa sen git!

Bir başka olurdu ekin tarlasında gatık çorbası
Bazı günler kurulurdu soğan ekmek sofrası
Dört gözle beklenirdi kasabanın postası
Kurban olurum gardaş hiç olmazsa sen git!

Pusatları kuşanıp giderdik düğüne
Güz tarlada silah atıp haber verirdik düğün evine
Hehöğ ateşini yakıp horon oynamanın seyrine,
Doyamadım gardaş hiç olmazsa sen git!

Akseki'nin üst başında Yukarıağıllar
Babayı tanımaz oldu artık oğullar
İşte böyle böyle insanlar birbirinden soğurlar
Vefasız olma gardaş hiç olmazsa sen git!