[halukgta]

Bir ayetin ne anlattığını doğru anlamak istiyorsak, kelimelerin arkasından anlamlar çıkarmadan, önce ayetin ne anlattığını anlamaya çalışmalıyız. Daha sonrada yine Kur’an ın başka ayetlerinden yardım almalıyız.

Yazdığınız ayetlere gelince. Gelin onları çok kısaca Kur’an süzgecinden geçirelim.

(Nitekim kendi içinizden size Ayet’lerimizi okuyan, sizi arındıran, size Kitabı, Hikmeti ve bilmediğiniz şeyleri öğreten bir resul gönderdik.)


Allah sizce yukarıdaki sözleriyle, neyi kast ediyor olabilir? Allah görev verdiği resulleri bizlerin içinden seçtiğini, gönderdiği ayetleri bizlere tebliğ ettiğini ve bu bilgilerle bizleri temizleyip arındırdığını, yani doğru yola ilettiğinden bahsediliyor. Ayrıca bizlere kitabı ve hikmeti öğretti sözlerinden de, bizlere ilmi, bilgeliği verdiği anlatılıyor. Tüm bu kitapta bilmediğimiz şeyleri de öğrendiğimiz açıklanıyor.

Bu ayette geçen HİKMET sözcüğüne, öyle anlamlar yüklüyoruz ki, sonu olmayan bir dipsiz kuyuya düşmüş olmaktan farksız davranıyoruz. Hikmet sözcüğünden yola çıkarak, peygamberimizin Kur’an da olmayan şeyleri de bizlere verdiği iddia ediliyor. Lütfen dikkatle okuyalım, böyle bir anlam var mı? Bu manayı çıkartabilmek için, diğer ayetlerden onay alabiliyor muyuz? Tabiî ki hayır.

Hatırlayınız Allah elçisinin görev tanımını, yetkisini bizlere anlatırken ne diyordu? Bizim gönderdiklerimize, bunlarda Allah katındandır diye ilaveler yapmış olsaydı, onun şah damarını keserdik demiyor muydu? İşte ayeti anlarken, diğer ayetlerden faydalanma böyle olur.


Yine aşağıdaki ayeti örnek vermişsiniz.

(Biz her türlü peygamberi Allah'ın izniyle ancak kendisine itaat edilmesi için gönderdik.)

Allah gönderdiği elçisine, itaat edilmesini istemesi kadar doğal bir şey olamaz. Eğer bu yapılmazsa, Allah ın elçisine itaat edilmezse, Allah ın gönderdiği ayetler nasıl tebliğ edilsin. İtaat edilecek ki Allah ın emirleri duyurulsun. Bu ayetten farklı bir emir çıkarmak, ayetlerin hükümlerini saptırmak olur.

Örnek verdiğiniz bir başka ayette;

(Resul size neyi verdiyse, onu alın ; sizi neden nehyetti ise, ondan da sakının. Allah’tan korkun, şüphesiz Allah ın azabı çok çetindir.)

Gelelim yukarıdaki ayete. Allah bu ayette nelerden bahsediyor biliyor musunuz? Lütfen ayetin öncesini, sonrasını ve ayetin nelerden bahsettiğini dikkatle okuyunuz. Bu ayet savaşta kazanılan ganimetlerin dağıtılması ile ilgili bir ayet. Savaşa katılmadıkları halde, ganimetten pay almak isteyenlere, Allah ın indirdiği bir ayettir. Burada Allah ganimetin dağıtılmasında, elçim size neyi verdiyse onu alın, vermediyse istemeyin diye uyarıyor. Çünkü ganimet dağıtımında peygamberimiz çok zorlanıyor ve haksız isteklerde bulunuluyordu. Lütfen kelimelerle, cümlelerle oynayarak, anlam saptırması yapmayalım, bu büyük bir günahtır.


Diğer ayette bahsedilenlere bakalım.

(De ki eğer Allah'ı seviyorsanız, bana tabi olunuz ki, Allah da sizi sevsin.)

Bu ayette de peygamberimize uyulması emrediyor, çünkü ayetleri tebliğ edip, atalarından gelen yanlış itikatlardan vazgeçirmek için, Allah ın elçisine verdiği bir güç, kuvvettir bu ayet. Daha açıkçası elçisinin işini kolaylaştırması adınadır.


Peygamberimize tabi olmaktan, Kur’an a tabi olmayı çıkarmalıyız. Çünkü onlarca ayetinde, elçisine seslenerek, onlara yalnız Kur’an ile hükmet, sakın başkalarının hevasına uyma diye uyarmıyor muydu? Hatta sana gönderdiğimizi onlara tebliğ et, bunu yapmazsan görevini yapmamış sayarız dediği ayetleri unutmamalıyız.

Yine peygamberimizin, helal ve haram konusundaki tebliğ ayetlerine gelince. Allah apaçık sizlere açıkladıklarımın haricinde tüm temiz şeyleri sizlere helal kıldım diyor da, haram koyma yetkisini yalnız kendisinde olduğunu da apaçık bildiriyorsa, sizce Rabbin haram demediği bir şeyi, peygamberimizin haram demesi mümkün mü? Hatırlayınız helal ve haram konusunda, ne oldu da bir helal bir de haram yaptınız, yoksa Allah mı size izin verdi, diye bizleri uyaran ayetleri hatırlayalım.

Allah yüzlerce ayetinde Kur’an a tabi olmaktan ve elçisinin de yalnız Kur’an a tabi olduğunu anlatır bizlere. En son örnek verilen ayet bakın ne kadar güzel açıklıyor her şeyi. Hatta peygamberimizin görev tanımını da yapıyor.

(De ki: Allah'a itaat edin, peygamberlere de itaat edin. Eğer yüz çevirirseniz, şunu iyi bilin ki peygamberin sorumluluğu kendisine yüklenen tebliğdir. Sizin sorumluluğunuz da size yüklenen görevi yerine getirmenizdir. Eğer peygambere itaat ederseniz, hak yolu bulmuş olursunuz. Peygambere düşen sadece apaçık bir tebliğdir.)


Yukarıdaki ayet, elçiye uymanın Allaha uymakla aynı olduğunu söylüyor. Çünkü elçi Allah ın kitabından başka hiçbir şeyi tebliğ edemeyeceği anlatılıyor. Daha da açıkça peygamberin sorumluluğu kendisine yüklenen Kur’an ı tebliğ etmektir diyor. Bizlerin sorumluluğu da, bizlere tebliğ edilen Kur’an ın hükümlerini yerine getirmek olduğu apaçık söylenerek, Peygamberimizin asli görevi izah ediliyor.

Sizce her şey o kadar açık değil mi. Lütfen ayetleri tek başına, kelime ya da cümleler ele alarak değerlendirmeyelim. Kur’an ayetlerini doğru anlamak istiyorsak, Kur’an ı bir bütün olarak düşünmeliyiz.

Şöyle düşünelim. Allah elçisine hitaben, sana indirdiğimize ilaveler yaparak, bunlarda Allah katındandır demiş olsaydın, senin şah damarını keserdik diyorsa, bu ikazı alan Allah elçisi, Kur’an ın hüküm vermediği bir konuda, kendisi hüküm verir miydi? Bu sorunun cevabı açıktır. Diğer ayetleri anlamaya çalışırken, bunu asla unutmamalıyız.

Saygılarımla Haluk GÜMÜŞTABAK