Gurbet köyleri harap etti

[Sivaslilar.Net]

Binin üzerindeki yerleşim yeri sayısı ile Türkiye'nin en büyük ili konumunda olan Sivas'ta kırsaldan kente olan göç binlerce köyün sahipsiz kalmasına neden oldu.

Yaklaşık bin 250 köyü bulunan Sivas'ta özellikle son yıllarda artan göç nedeniyle kırsalda hayat bitme noktasına geldi. Bir zamanlar insanların oturduğu evler ören haline gelirken, çocukların eğitim gördüğü yüzlerce okulda kaderine terk edildi.
Yaz aylarında kalabalıkların buluştuğu köy meydanları ve köy harmanları ıssız ve boş kaldı.
Sivaslı Halk Ozanı Ali Kızıltuğ'un 1969 yılında seslendirdiği “Asrı Gurbet Harap Etmiş Köyümü” parçasında vurguladığı göç sorunu aradan geçen 42 yıla rağmen hala çözülemedi.
Geçim sıkıntısı, işsizlik, ürettiğinin karşılığını alamama gibi nedenlerle çözümü şehirlerde arayan köylü, doğup büyüdüğü toprakları terk etmek zorunda kaldı.
Sivas'ın yüzlerce köyünde sadece birkaç hane kalırken, birçok köy tamamen boşaldı. Bu köylere bağlı bazı mezralarda artık yaşam kalmadığı için devletin hizmet haritasından çıkarıldı.
Devletin yaptığı son nüfus sayımında da yaşanan göç tüm çıplaklığı ile gözler önüne serildi.
Sivas'ta 2009 yılında 633 bin 347 olan nüfusun 417 bin 756'sı il ve ilçe merkezlerinde yaşarken, 215 bin 591'i köy ve beldelerde hayatını sürdürüyordu.
2010 yılında ise 642 bin 224 kişi olan nüfusun 433 bin 932'si il ve ilçe merkezlerinde yaşarken, 208 bin 292'sinin ise köy ve beldelerde yaşadığı ortaya çıktı. Yani 2009 yılına göre köylerde yaşayan vatandaşların sayısında yaklaşık 7 bin kişilik bir azalma yaşandı.
Eski görüntülerinden çok uzak olan Sivas'ın köylerinde yaz aylarının gelmesi ile birlikte hareketlilik yaşansa da, kışın gelmesi ile birlikte köyler nerdeyse tamamen boşalıyor.
Kış aylarında bazı köylerde ki hane sayısı ikiye kadar düşerken, Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2010 yılında yaptığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre, Sivas genelinde yüzlerce köyün nüfuslarının 20 kişi ve altında olduğu gözleniyor.
Yine devletin verilerine göre Sivas'ta son 12 yılda 417 köyün okulu öğrenci yetersizliği nedeniyle kapatıldı.
Her sene daha kötüyü giden köylerin durumu yaşanan bu soruna acil olarak önlem alınması gerektiğini ortaya koyarken, üretimin azaldığı köylerin tekrar canlandırılması hem Sivas hem de Türkiye için büyük önem taşıyor.

Hürdoğan

[Salim58]

Asr-ı gurbet harap etmiş köyümü
Bülbül gitmiş baykuş konmuş gel hele
Ben ağayım ben paşayım diyenler
Kapıları kitlemişler gel hele

Bir ev burda bir ev karşıda kalmış
Hele sorun bizim komşular nolmuş
Kırk senelik ağaç kurumuş kalmış
Bizim köye benzemiyor gel hele

Birisine sordum bura neresi
Issız kalmış dertli çağlar deresi
Dedi kardeş işte Mursal burası
Koçyiğitler küstü gitti gel hele

Gel çoban gel ki dertleşek beri
Dağlarda meleşen kuzular hani
Tanıdın mı ben Ali'yim Ali
Hangi Ali'sin tanımıyım gel hele

Saz elimde şu elleri gezerdim
Dertli idim bazı destan yazardım
Sen Aliysen niye saçın ağarttın
Kızıltuğ'a benzemiyor gel hele

[Reform]

Yanlış politikalar ne tarım ne hayvancılık ne çiftçilik nede köylülük bıraktı. Herkes toplanıyor şehirlere.

[_DuMaN_58]

Ben ilerde nasip olursa köyde yaşamak istiyorum. Emeklilikten sonra.

[AĞAOĞULLARI]

Gençlik yıllarımın muhteşem köyleri birer birer viraneye dönmüş. Bir taraftan terör vurmuş diğer taraftan verimsiz toprak isyan etmiş. Köylüsünü göçe zorlamiş. Tarlalar sürülmez ,çayırlar biçilmez olmuş .Kuruyan ağaçlara kuş konmaz olmuş. O ihtişamlı köylerimiz bir hayalet şehri olmuş Bülbülü gülü gitmiş ıssız kalmış otağı. Köy mezarlığında elini anlına koy derin derin düşün. Bir gün sende bir mezarlıkta olacaksın ıssız bir dağ başında .

Hani gürleyen dereler ,akan çaylar.Hani kekik kokan dağlarda meleyen kuzular. Uzaktan gelen bir kaval sesi ninni olurdu. Çağlayan derelerin sesi kuş cıvıltılarıyle karışınca ruhuma okşayan müzik olurdu. Tozlu köy yollarında kağnı seslerini özledim. Köyün koyun sürüleri niçolmuş,sığırları,At yılkıları yok olmuş. Baykuşlar konmuş bacalarına kuşlar yuva yapmış ocak başlarına aradığımı bulamadım muradıma eremedim. Düşünelim köy mü suçlu ,köylü mü suçlu.

İşin özüne dönülecek olursa insanlar topraklarını kulfetten terk ediyorlar.Hazıra konmak için rahat etmek için köyünü terk ediyor . Kendi işini yapmaktan kaçıyor başkasının işini yapıyor. Yani kendine çalışmıyor başkasına çalışıyor. Başkasına verdiği zahmeti kendi işinde vermiyordu. Eski tabirle ağaya çalışıyor onu geliştiriyor. Devlet kapısı hak kapısı olmuş salla başını al maaşını. Elin üç keçisi,beş koyunu senın neyine . Hayatın ve işin garantı sosyal aktıvıtelerin var köyle işin ne.

Köy konaklarında geniş mekanlarda oturanlar şehirlerde dar odalara girdiler. Üç beş kişi bir odada yatıyor. Yani geniş saraylardan dar mezarlara girdik. Köylerden şehirlere taşınmak kimlere yaradı işgücü gelişti,sanayıcı kalkındı emekci yıprandı. Almanya da olduğu gibi Türkler almanyaya gitmeseydıi almanya bugünkü duruma gelemezdi. Türkler almanyayı ihya etti. Türkiyedede köyden şehre akın olunca sanayi kalkındı dolaysıyla ekonomi güçlendi.

Yıllar öncesinde bir çok konuşmalarda siyasetçiler Türkiyeyi sanayi ülkesi mi yapalım ,tarım ülkesi mi yapalım derlerdi. Köyler boşaldı tarım ülkesinden koptuk şehirler göç aldı sanayı ülkesi olduk. Bu da büyük bir başarıdır. Köylerde yaşayanlarda ekmegi şehirden yiyor. Adını da koymuşlar modern çağda yaşıyoruz. Tekrar soruyorum köyün toprağı mı verimsiz o toprağı işleyen köylü mü verimsiz. Köyünde kalkınmıyor şehirde bir lokma ile bir hırkaya talim ediyor. Köylerde boş topraklar işletmeci bekliyor.

Bu bir süreç olsa gerek bence. Birgün gelecek ki şehirden köye dönüş başlayacak köyler şenlenecek. Her inişin bir yokuşu her yokuşunda bir inişi olduğu gibi. Köylü köyüne dağılacak. Güneydoğuda bu gelişme başlamış. Terör zülmünden köyünü terk edip yurtdışına göç edenler vatan hasretiyle tekrar köylerine dönüyorlar. İlk göz ağrımız köylerimiz ,Çocukluk ve gençlik yıllarımızın hatıraları olan köylerimiz. 19/8/2011 Ağaoğulları.

[NECMEDDİN ÖZBEK]

Desenize ben şanslıyım ALLAHA'a şükür arazım duruyor iki oda bir salon banyo mutfak suyu içinde şirin bir evimde var hadi dönün dedikleri gün ben köydeyimde yaş geçti yoksa

[Arif Coşkun]

Köye geri göç olması için plan, proje, icraat lazım,

[aktassa]

Salim58 Nickli Üyeden Al?nt?

Asr-ı gurbet harap etmiş köyümü
Bülbül gitmiş baykuş konmuş gel hele
Ben ağayım ben paşayım diyenler
Kapıları kitlemişler gel hele

Bir ev burda bir ev karşıda kalmış
Hele sorun bizim komşular nolmuş
Kırk senelik ağaç kurumuş kalmış
Bizim köye benzemiyor gel hele

Birisine sordum bura neresi
Issız kalmış dertli çağlar deresi
Dedi kardeş işte Mursal burası
Koçyiğitler küstü gitti gel hele

Gel çoban gel ki dertleşek beri
Dağlarda meleşen kuzular hani
Tanıdın mı ben Ali'yim Ali
Hangi Ali'sin tanımıyım gel hele

Saz elimde şu elleri gezerdim
Dertli idim bazı destan yazardım
Sen Aliysen niye saçın ağarttın
Kızıltuğ'a benzemiyor gel hele

Bunun gazelini hakan taşıyandan dinlemelisiniz..